Υπερανάλυση…

Χαρακτηριστικό της εποχής ή μια ευρύτερη, νοητική και συναισθηματική παγίδα…;

Σε περιόδους που είμαστε αγχωμένοι ή που έχουμε αρκετά ‘ανοικτά μέτωπα’ το μυαλό μας, τείνει να σκέφτεται υπερβολικά και να υπεραναλύει, στην προσπάθειά του να βρει διεξόδους. Κατ ουσίαν, ο υπεραναλυτικός τρόπος σκέψης  ή overthinking, περιγράφει τη συνθήκη κατά την οποία, το μυαλό είναι διαρκώς σε εγρήγορση,  επεξεργάζεται προβληματισμούς, αναλύει αμέτρητα πιθανά σενάρια και εκδοχές, αναλογίζεται συμπεριφορές, του εαυτού ή των άλλων και δημιουργεί υποθέσεις, που αφορούν το παρελθόν ή /και το μέλλον. Όλα αυτά συμβαίνουν με έναν ακατάστατο, επαναλαμβανόμενο και χωρίς ροή, τρόπο, με αποτέλεσμα, το άτομο να μην μπορεί να εστιάσει ουσιαστικά πουθενά, να νιώθει σύγχυση και να βιώνει πνευματική κόπωση, η οποία συχνά, επιδρά και σωματικά.

Τα τελευταία χρόνια, οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, τα πολλαπλά ερεθίσματα, που έχουμε από πολλές διαφορετικές πηγές και η έλλειψη χρόνου, συχνά, δεν μας επιτρέπουν να επεξεργαζόμαστε, τα όσα μας συμβαίνουν, να θέτουμε προτεραιότητες και να παίρνουμε μελετημένες αποφάσεις. Η βιωμένη αυτή σύγχυση, μεγαλώνει την ανάγκη από το άτομο, να βρίσκει λύσεις, και έτσι, ακολούθως, υποκύπτει ακόμα εντονότερα στην παγίδα της υπερανάλυσης, καθιερώνοντας ένα φαύλο κύκλο.

Μπορούμε όμως  να επέμβουμε, σε αυτό το φαύλο κύκλο;

Αρχικά, χρειάζεται να αντιληφθούμε το λόγο που μας συμβαίνει αυτό… ποιες είναι οι πηγές του στρες μας; Άλλες φορές οι πηγές είναι εξωτερικές, άλλες εσωτερικές και άλλες και τα δύο. Οι εξωτερικές μπορεί να αφορούν, τρέχουσες υποχρεώσεις, μειωμένο χρόνο, αρνητικό κλίμα από άτομα που μας περιβάλλουν κ.λ.π. Οι εσωτερικές, αφορούν άλυτα ζητήματα με τον εαυτό μας, που συχνά έχουν τη ρίζα τους, στην παιδική και εφηβική μας ηλικία. Και τα δυο, τριγυρίζουν στο μυαλό μας, σε μορφή σκέψεων και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αισθανόμαστε και το πώς συμπεριφερόμαστε.

Η οργάνωση, των τρεχόντων ζητημάτων, θα συνέβαλλε, ώστε αυτά, να μην επανέρχονται στο μυαλό, ξανά και ξανά, προς επίλυση. Σε πρώτη φάση, επομένως, θα ήταν χρήσιμο, να καταγράψουμε τις διάφορες σκέψεις, που περνούν από το μυαλό μας, σε ένα χαρτί και να τις ομαδοποιήσουμε, ανάλογα, με τον τομέα της ζωής μας, στον οποίο εντάσσονται (προσωπικό, επαγγελματικό, κοινωνικό, κ.λ.π.). Έπειτα,  μπορούμε να σκεφτούμε τι θα είχαμε ανάγκη, για κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες, στην παρούσα φάση και κατόπιν να δημιουργήσουμε ένα πλάνο, για την κάλυψή τους.

Επιπροσθέτως, η επικέντρωση στο τώρα και ο αποκλεισμός, όλων των μην σχετικών ζητημάτων από τη σκέψη μας, είναι εξίσου, καίριας σημασίας. Σαφώς, δεν είναι στο χέρι μας, να μπλοκάρουμε τον ερχομό ορισμένων σκέψεων. Μπορούμε όμως σίγουρα, να μην τις επεξεργαστούμε, και έτσι να παρεμποδίσουμε, την περεταίρω ενασχόληση με αυτές. Επομένως, κάθε φορά που εκτελούμε μια ενέργεια, φροντίζουμε να σκεφτόμαστε μόνο πράγματα συνδεόμενα με την εκτέλεση της και διώχνουμε οτιδήποτε μη σχετικό. Με την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, σκεφτόμαστε τα θετικά που αποκομίσαμε από την διεκπεραίωσή της και βιώνουμε την ικανοποίηση. 

Τέλος, είναι δεδομένο ότι οι άνθρωποι, πέρα από την δημιουργικότητα και την οργάνωση,  χρειαζόμαστε ευεξία και ξεκούραση, ώστε να νιώθουμε ισορροπημένοι. Η εύρεση ευχάριστών ασχολιών, σχετικών με τα ενδιαφέροντά μας, η εξασφάλιση ποιοτικού χρόνου, η επικοινωνία με ανθρώπους που εμπιστευόμαστε και η εφαρμογή σωματικών ασκήσεων χαλάρωσης, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ευεργετικά στην επίτευξη της εσωτερικής ευτυχίας μας.